AIX 6.1 için LDAP Entegrasyonu - I

Günümüzde Unix sistem yöneticileri için en gereksiz iş yoğunluğu Unix sunucuları üzerindeki kullanıcı hesapları ve şifrelerinin yönetiminde ortaya çıkıyor. Özellikle bankalar gibi regülatör baskısı altında çalışan kurumlarda bu iş fazlasıyla önemli görülüyor. Aslına bakarsanız güvenlik prosedürleri gereğince hiç de küçümsenmeyecek bir kalem olan şifre yönetimi, klasik Unix üzerindeki kimlik doğrulama mekanizmasının hem çok hantal hemde çok güvensiz olması nedeniyle sistem yöneticilerini farklı çözüm arayışlarına itiyor. Bu sorun Unix mimarisi içinde NIM gibi çözümlerle halledilebiliyor ancak yine de yönetilecek yeni bir sunucu yerine var olan yapıya entegre ve yeni bir çözüm herkesin işini kolaylaştıracak gibi görünüyor. Bu bölümde basitçe "AIX 6.1" ile "Microsoft Active Directory" arasında LDAP entegrastonun nasıl sağlanacağını ve AIX kullanıcı yönetiminin "Active Directory " üzerinden nasıl gerçekleştirleceğini anlatacağım.

Öncelikle LDAP'ın ne olduğu konusunu açıklamaya çalışalım. LDAP; "lightweight directory access" olarak adlandırılan bir protokol. Çoğunlukla directory hizmeti veren sunuculardan (Microsoft Active Directory, IBM Tivoli Directory Servers, Sun ONE Directory Server, OpenLDAP gibi ) veri sorgulaması yapmak için bir standart sunuyor. "Directory"'de basit anlamda bir veri tabanı olarak düşünülebilir. LDAP ile bu veri tabanında bulunan verilere uygun formatta düzenlenen sorgular ile istenilen verilere ulaşmaya çalışılıyor.

Standart AIX kurulumunda LDAP "fileset"'leri kurulmuyor. Ancak eğer elinizde bir "Expension CD"'si varsa aşağıdaki paketleri kolaylıkla kurabilirsiniz.

idsldap.clt32bit61.rte 6.1.0.26
idsldap.clt64bit61.rte 6.1.0.26
idsldap.clt_max_crypto32bit61.rte 6.1.0.26
idsldap.clt_max_crypto64bit61.rte 6.1.0.26
idsldap.cltbase61.adt 6.1.0.26
idsldap.cltbase61.rte 6.1.0.26
idsldap.msg61.en_US 6.1.0.26

Burada ilgiç olan nokta işletim sisteminizin 64 bit olmasına karşın uygulamanın çalışması için 32 bit ve 64 bit paketlerin beraber kurulması gerekiyor. (Tecrübe ile sabittir.)

Eksik "fileset"lerin nasıl kurulacağı konusunu başka bir "blog" girdisinde aktaracağım. Paketleri kurduktan sonra aşağıdaki komutla kontrol edebilirsiniz. Ben ilerki fazlarda lazım olabileceği düşüncesiyle fazladan bazı paketler de kurdum.

lslpp -l | grep ldap

idsldap.clt32bit62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - 32 bit
idsldap.clt64bit62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - 64 bit
idsldap.cltbase62.adt 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - Base Client
idsldap.cltbase62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - Base Client
idsldap.cltjava62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - Java Client
idsldap.ent62.rte 6.2.0.3 COMMITTED Directory Server - Entitlement
idsldap.msg62.en_US 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - Messages -
idsldap.webadmin62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - Web
idsldap.clt32bit62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - 32 bit
idsldap.clt64bit62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - 64 bit
idsldap.cltbase62.rte 6.2.0.10 COMMITTED Directory Server - Base Client

Paketleri kontrol ettikten sonra bazı temel konfigürasyonlarında gerçekleştirilmesi gerekiyor. bunlardan ilki NTP (Network Time Protocol) konfigürasyonu. Aslında LDAP ile NTP arasında birebir ilişki yok. Ancak ilerki safhada kerberos gibi şifrelenmiş veri akışı kullanmak isterseniz NTP kurarak sorunun bir kısmını çözmüş olursunuz.
Çoğu sistemde NTP sunucusu ile "Domain" sunucusu aynı olumaktadır. Eğer değilse Domain ve AIX sistemin aynı NTP sunucusunu kullandığından emin olun. AIX üzerinde NTP'nin nasıl aktif edileceğini

http://vitamini-kabugunda.blogspot.com/2011/07/aix-61-icin-ntp-konfigurasyonu.html

linkinden öğrenebilirsiniz.

NTP konfigürasyonundan sonra UNIX sunucunun DNS ayarlarının da düzgün yapılması gerekmektedir. Bunun için DSN sunucu bilgilerinin AIX üzerinde /etc/resolv.conf dosyasına girilmesi gerekmektedir. Örneğin kullanacağınız "Active Directory" sunucunun ismi DC1 olsun. Domain adınızında ornek.local olduğunu varsayarsak; sunucunun ismi "Domain" yapısında DC1.ornek.local olur. UNIX sunucunun bu ismi doğru bir şekilde DNS çözümlemesi yapabilmesi için /etc/resolv.conf dosyasının içeriği aşağıdaki gibi olmalıdır.

nameserver 192.168.0.2
domain ornek.local
serach ornek.local

Bundan sonra DNS ayarlarınızın testi için "Domain" sunucusuna ping atabiliriz.

ping DC1.ornek.local

Eğer ping' cevap alabiliyorsak bir sonraki adım olan "Active Directory" düzenlemesine geçebiliriz. Standart kurulumlu bir active directory yapısında UNIX LDAP entegrasyonu yalnızca "Kerberos" üzerinden çalışacaktır. Bu metod sürekli dosya transferi gibi bazı ekstra işlemler gerektirdiğinden bizim için çok cazip değildir. Bu durumda diğer seçenek, LDAP üzerinden bu işlemlerin gerçekleşmesidir. Ancak bu durumda da POSIX standartlarında yer alan UID ve GID bilgilerinin Windows dünyasında bir karşılığının olmaması durumu karşımıza çıkar. Bu sorunu aşmak için Microsoft tarafından "Service For Unix" ismiyle yayınlanmış bir yazılım kullanılır. bu yazılım UNIX dünyasıyla Windows dünyası arasındaki farklılıkları uyumlaştırmak için bir dizi hizmetler sunar. Bunların arasında NFS gibi hizmetlerin yanı sıra "authentication" hizmetide yer alır. Bu özelliğin kullanılabilmesi için "Domain Controller"a aşağıdaki adresten Service For Unix 3.5 inidirlerek kurulmalıdır.

http://www.microsoft.com/download/en/details.aspx?id=274

Kurulum standart "Next Next" kurulumudur. Kurulum aşamasında şimdilik işimize yarayacak olan "Server For NFS" servisi kurulmaldır.




Service for Unix kurulumundan sonra "Active Directory Users And Computers" çalıştırılıp grup ve kullanıcı özelliklerini açtığımızda oluşturduğumuzda , özelliklerde "UNIX Attirubutes" ismiyle yeni bir sekme göze çarpacaktır.

Burada LDAP ile AIX sisteme bağlanacak kullanıcılar için UNIX dünyasına özgü özellikler atanmaktadır. Örnek üzerinden gitmek gerekirse unixuser isimli bir "Active Directory" kullanıcısının LDAP entegrasyonu ile AIX sunucuya login olmasını istiyoruz. UNIX standartlarına göre her kullanıcı herzaman en az bir grupa dahil olmak zorundadır. Bu nedenle kullanıcıyla beraber birde gruba ihtiyacımız vardır. İlk olarak "Active Directory" üzerinde bu kullanıcının dahil olacağı grup oluşturulmalıdır. Bunun için "Users"a sağ tıklayıp "New" seçeneğinden "Group" seçilmeldir.



Burada grup adını belirlenir ve oluşturulur. Daha sonra oluşturulan grubun özelliklerinden "Unix Attirubutes" seçeneğinde "NIS Domain" alanı kendi domanimiz seçilir ve gruba bir GID atanır.



Şimdi kullanıcıda oluşturulabilir.



Kullanıcı oluşturulduktan sonra yine özelliklerde UNIX dünyasına ait düzenlemeler gerçekleştirilir.



Burada görüldüğü gibi UID, login shell, home directory ayarları gerçekleştirilebilir. "Active Directory" tarafındaki işlemler basitçe bu şekilde. Yapılan işelmler göz önüne alındığında temel olarak SFU'un getirdiği yeni özellikler kullanılarak "Active Directory" kullanıcılarına UNIX dünyasına has bazı yeni özellikler tanımladık. AIX tarafındaki işlemleri ise bir sonraki girdide aktarmaya çalışacağım.

AIX 6.1 için NTP Konfigurasyonu

Ağ üzerindeki bir NTP sunucusunun durumunu kontrol etmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz.

ntpdate 192.168.0.2

NTP konfigürasyonu için /etc/ntp.conf dosyasına aşağıdaki şekilde NTP server bilgilerini girmeniz gerekiyor.

# Broadcast client, no authentication.
#
broadcastclient
driftfile /etc/ntp.drift
tracefile /etc/ntp.trace
server 192.168.0.2

Bu satırları ntp.conf dosyasına ekledikten sonra sunucu ile iletişime geçrek saat tarih bilgisini güncelleyecek NTP "daemon"unu çalıştırmanız gerekiyor. Bu işlem için aşağıdaki komut kullanılabilir.

startsrc -s xntpd

0513-059 The xntpd Subsystem has been started. Subsystem PID is 10747908.

NTP daemon'u çalıştıktan sonra ntpq programı ile senkronizayon durumu takip edilebilir.

ntpq> peers
remote refid st t when poll reach delay offset disp
==============================================================================
#DC1.ornek DC1.ornek 3 u 55 64 177 0.58 2.474 126.02

RHEL 5 ile BOND oluşturma

Çoğu kurumsal ağ ve sunucu yapısında yedekliliğe çok önem verilir. Bu kavramın iş sürekliliği (business continuity) için çok gerekli olduğu su götürmez bir gerçektir. Ancak kurulan sistemlerin başarısı ve sağladığı yedeklilik imkanları gerçek anlamda yalnızca kriz anında ölçülebilir. Günümüz sunucu sistemlerin en önemli bileşenin de ağ (netwok) olduğu düşünülürse ağ yedekliliği için yapılması gerekenler vardır. Bu yazıda basitçe bir RHEL (Red Hat Enterprise Linux) için network yedekliliğinin nasıl sağlanacağı ve nasıl test edileceği anlatılacaktır.

Linux dünyasında ağ yedekliliği ve ağ üzerindeki yük paylaşımı (load balancing) BOND olarak tabir edilen bir mekanizma ile sağlanır. BOND sunucu sistemi üzerinde bulunan birden fazla ağ kartının yedeklilik ve yük dağılımı için belirlenen tek bir ağ kartı gibi davranması esasına dayanır. Bunun için öncelikle BOND'un kullanacağı sanal bir arayüzünün oluşturumlası gerekmektedir.

vi /etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-bond0

bu komut ile metin tabanlı bir dosya oluşturup sanal ağ arayüzü için gerekli tanımlama bilgileri girilmelidir.

DEVICE=bond0
IPADDR=192.168.1.2
NETWORK=192.168.1.0
NETMASK=255.255.255.0
USERCTL=no
BOOTPROTO=static
ONBOOT=yes



Buna göre BOND'a dahil edilecek tüm ağ kartlarının kullanacağı ortak IP adresi "192.168.1.2" olarak ayarlanmış ve sanal olarak oluşturulan"bond0" aygıtına atanmıştır. Bundan sonra BOND yapısında kullanılacak arayüzlerin konfigürasyonlarının düzenlenmesi gerekmektedir. Bunun için yapıya dahil olan bütün kartların konfigürasyon dosyaları aşağıdaki gibi düzenlenmelidir.

vi /etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-eth0

DEVICE=eth0
USERCTL=no
ONBOOT=yes
MASTER=bond0
SLAVE=yes
BOOTPROTO=none

vi /etc/sysconfig/network-scripts/ifcfg-eth2

DEVICE=eth2
USERCTL=no
ONBOOT=yes
MASTER=bond0
SLAVE=yes
BOOTPROTO=none

Burada görüldüğü gibi her iki ağ kartı içinde "MASTER" olarak oluşturduğumuz "bond0" sanal kartı gösterip bu kartları da "SLAVE" durumuna getirdik. Yapılacak son iş ise BOND sürücüsünün Linux çekirdeği tarafından kullanılmasını sağlamaktır. bunun için aşağıdaki komutla modeprobe dosyası düzenlelebilir.

vi /etc/modprobe.conf

Bu dosyaya yeni oluşturduğmuz bond0 sanal arayüzü ve özellikleri belirtilmelidir.

alias bond0 bonding
options bond0 mode=1

Yukarıda görüldüğü gibi çekirdeğe bond0'ın bir BOND arayüzü olduğu gösterilir. "Options" da ise bond0 ın hangi parametrelere göre çalışacağı gösterilir. Bu paramatreler temel olarak aşağıdaki değerleri alabilir.

mode=0

Bu mod "round robin " metodunu kullanır. Yani bond0 arayüzüne gelen trafik bu arayüze atanan ağ kartlarından sırası ile gönderilir. Örneğin 4 ağ kartının bu arayüze dahil edildiğini düşünelim. buna göre çekirdek gönderilecek 4 paket sırasıyla bu kartlara iletilir. Böylelikle toplam bant genişliği (bant-width) 4xherbir ağ kartının bant genişliği olacaktır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken konu bu ağ kartlarının bağlı bulunduğu "Switch" üzerinde de gerekli tanımlamalarının yapılmış olması gerekir. Bu tanımlamaya Cisco Switch'lerde "Etherchannel" denilir. Temel olarak switch üzerindeki bağlantı portlarını gruplayarak "span-tree" den kaçınmaktır. BOND mekanizması dahil olan tüm ağ kartları için aynı MAC adresini kullanacağı için Switch bu bağlantıları "span-tree" olarak algılayacak ve bu bağlantı portlarını bloklayacaktır. Bu nedenle "etherchannel" yapılarak bu durumdan kaçınılabilir.

Bu modu kullanırken göz önüne alınacak başka bir husus ise gönderilen paketlerin karşı tarafa ulaşmasıyla ilgilidir. Paketler sırayla birden fazla karttan gönderildiğinde hedef sunucu yada sunuculara ulaşması herzaman aynı sıryala gerçekleşmeyebilir. Burada kullanılan donanımlar vs. den dolayı oluşan gecikmeler paketlerdeki sıranın bozlumasına ve "out-off-order" oluşmasına neden olur. "out-off-order" paketler hedef sistemde eksik paketlerin beklenmesi ve yeniden oluşturtulması gibi süreçlerden dolayı belirli bir performans kaybına neden olacaktır. Bu nedenle mode 0 genellikle "back to back" yani ağ üzerinden haberleşecek sistemlerin arada bir ağ cihazı olmadan direk olarak birbirine bağlanarak oluşturulan ağlarda kullanılması tavsiye edilir.

mode=1

Bu mode "aktif-backu"p modudur. Asıl amaç yazının başında belirttiğimiz ağ kartı yedekliliğinin sağlanmasıdır. Bu mode da aynı anda yalnızca tek bir ağ kartı aktif olarak kullanılır. Bu nedenle Switch(ler) üzerinde herhangi bir etherchannel konfigürasyonuna gerek yoktur. Aktif kullanılan ağ kartında bir hata oluşması durumunda bir sonraki ağ kartı devreye girerek bağlantının devamı sağlanır. Burada switch üzerinde dikkat edilecek tek nokta eğer VLAN yapısı kullanılıyorsa bu ağ kartların bağlı olduğu porlar aynı VLAN'a alınmaldır.

mode=2

bu mode "balance-xor" modudur. Bu modda hedef MAC adresi ile kaynak MAC adresi mantıksal XOR işlemine tabi turulur ve bu değer ağ kartı sayısı ile mod işlemine tabi tutulur. Çıkan sonuca göre bir ağ kartı seçilir ve paket bu karttan gönderilir. Switch üzerinde "etherchannel" konfigürasonu yapmak gerekir. Genelde çok fazla kayanktan gelen talpelere cevap veren sunucular için tercih edilir. (Örneğin uygulama sunucuları).

Bununla beraber BOND için kullanılan birçok mod mevcuttur. detayları aşağıdaki bağlantıdan incelenebilir.

http://www.cyberciti.biz/howto/question/static/linux-ethernet-bonding-driver-howto.php#section_4

Tüm konfigürasyon tamamlandıktan sonra artık BOND aktif edilebilir. Bunun için öncelikle çekirdeğe "bonding " sürücüsünün yüklenmesi gerekmektedir.

modeprobe bonding

sürücü yükleme işleminden sonra aşağıdaki komut yazılarak "network" servisi yeniden başlatılmaldır.

service network restart

Bu işlemde tamamlandıktan sonra aşağıdaki komutla yapılan konfigürasyon kontrol edilir.

ifconfig

bond0 Link encap:Ethernet HWaddr B8:AC:6F:96:2A:F0
inet addr:192.168.1.2 Bcast:192.168.1.255 Mask:255.255.255.0
UP BROADCAST RUNNING MASTER MULTICAST MTU:1500 Metric:1
RX packets:48735527 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
TX packets:27641371 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
collisions:0 txqueuelen:0
RX bytes:324733191 (309.6 MiB) TX bytes:3555399758 (3.3 GiB)

eth0 Link encap:Ethernet HWaddr B8:AC:6F:96:2A:F0
UP BROADCAST RUNNING SLAVE MULTICAST MTU:1500 Metric:1
RX packets:48706477 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
TX packets:27641371 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
collisions:0 txqueuelen:1000
RX bytes:321519068 (306.6 MiB) TX bytes:3555399758 (3.3 GiB)
Interrupt:106 Memory:d6000000-d6012800

eth2 Link encap:Ethernet HWaddr B8:AC:6F:96:2A:F0
UP BROADCAST RUNNING SLAVE MULTICAST MTU:1500 Metric:1
RX packets:29050 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
TX packets:0 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
collisions:0 txqueuelen:1000
RX bytes:3214123 (3.0 MiB) TX bytes:0 (0.0 b)
Interrupt:122 Memory:da000000-da012800

lo Link encap:Local Loopback
inet addr:127.0.0.1 Mask:255.0.0.0
UP LOOPBACK RUNNING MTU:16436 Metric:1
RX packets:163422 errors:0 dropped:0 overruns:0 frame:0
TX packets:163422 errors:0 dropped:0 overruns:0 carrier:0
collisions:0 txqueuelen:0
RX bytes:11442666 (10.9 MiB) TX bytes:11442666 (10.9 MiB)

Burada görüleceği gibi her iki ağ kartıda bond0 sanal kartının MAC adresini kullanmaktadır. Bunun dışında aşağıdaki komut da kullanılabilir

cat /proc/net/bonding/bond0

Ethernet Channel Bonding Driver: v3.4.0-1 (October 7, 2008)

Bonding Mode: fault-tolerance (active-backup)
Primary Slave: None
Currently Active Slave: eth0
MII Status: up
MII Polling Interval (ms): 100
Up Delay (ms): 0
Down Delay (ms): 0

Slave Interface: eth0
MII Status: up
Speed: 100 Mbps
Duplex: full
Link Failure Count: 0
Permanent HW addr: b8:ac:6f:96:2a:f0

Slave Interface: eth2
MII Status: up
Speed: 100 Mbps
Duplex: full
Link Failure Count: 0
Permanent HW addr: b8:ac:6f:96:2a:f4

Oluşturulan yedekli yapının test eilmesi için yapılacak en basit işlem o an aktif olan ağ kartının network kablosunun çekilmesidir. Eğer tüm bağlantılar doğruysa ağ trafiği hiç etkilenmeyecektir. Kablo çekildikten sonraki durumu kontrol etmek için;

cat /proc/net/bonding/bond0

Ethernet Channel Bonding Driver: v3.4.0-1 (October 7, 2008)

Bonding Mode: fault-tolerance (active-backup)
Primary Slave: None
Currently Active Slave: eth2
MII Status: up
MII Polling Interval (ms): 100
Up Delay (ms): 0
Down Delay (ms): 0

Slave Interface: eth0
MII Status: down
Speed: 100 Mbps
Duplex: full
Link Failure Count: 0
Permanent HW addr: b8:ac:6f:96:2a:f0

Slave Interface: eth2
MII Status: up
Speed: 100 Mbps
Duplex: full
Link Failure Count: 0
Permanent HW addr: b8:ac:6f:96:2a:f4

Teknik blog

Bu blog Open source sistemler, Unix ve Unix-Like sistemler için bilgi ve tecrübelerin paylaşılacağı teknik bir blog olarak oluşturulmuştur.